Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Plantage(-negrous)
Plantago atrata
Plantaginaceae
Nom en français : Plantain noirâtre.
Descripcioun :Lou plantage-negrous douno d'èr à l'erbo-de-cinq-costo, pamens coume lou dis soun noum l'enflourejado èi mai sourne. Trachis dins li tepiero seco e li melouniero de mountagno. La subsp. presentado eici qu'èi gaire peludo ié dison atrata, rèsto pulèu dins l'uba dis Aup.
Usanço :Emai aguèn ges d'entresigne segur, poudèn pensa que, coume tóuti li plantage, aquéu èi bessai vertuous.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 1200 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero seco
- Melouniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Plantago atrata Hoppe, 1799